استرس،یک عامل ذهنی است که با آزمایش قابل اندازه گیری نیست. فقط کسی که آن را تجربه می کند می تواند تشخیص دهد که آیا این بیماری وجود دارد؟ یا نه.
از نظر مشاورین، استرس نحوه واکنش مغز و بدن به هرگونه تقاضا است. هر نوع چالشی مانند عملکرد در محل کار یا مدرسه،یک سخنرانی، تغییر چشمگیر زندگی یا یک رویداد آسیب زا می تواند استرس زا باشد.
استرس سخنرانی نیز از این مقوله جدا نیست. عوامل مختلفی در استرس سخنرانی دخیل است که در صورت آگاهی نیافتن از آن می تواند تا زمان سخنرانی خواب و خوراک را از فردی که دچار استرس سخنرانی است، بگیرد.
آگاه شدن ازنتایج پردازشهای منفی فرایند استرس سخنرانی می تواند تا حدود زیادی در اعتماد به نفس بالای فرد سخنران تاثیر گذار باشد. با ما برای رسیدن به این آگاهی همراه باشید.
استرس چیست؟
استرس یک واکنش طبیعی بدن است که هنگام بروز تغییرات ایجاد می شود که این تغییرات باعث به وجود آمدن واکنش های جسمی، احساسی و فکری می شود.
همچنین استرس یک واکنش طبیعی انسان به اتفاقات و تغییرات پیرامونی است که برای همه اتفاق می افتد. در واقع بدن انسان طوری طراحی شده است که استرس را تجربه کرده و نسبت به آن واکنش نشان دهد.
هنگامی که تغییرات یا چالش هایی (عوامل استرس زا) را تجربه می کنید، بدن شما واکنش های جسمی و روانی ایجاد می کند. در واقع این واکنشها همان استرس است.
واکنش های استرس زا به بدن شما کمک می کند تا با شرایط جدید سازگار شود. استرس می تواند مثبت باشد، ما را هوشیار با انگیزه و آماده برای اجتناب از خطر نگه می دارد.
به عنوان مثال، اگر آزمایش مهمی در پیش دارید، پاسخ استرس ممکن است به بدن شما کمک کند تا بیشتر کار کند و بیشتر بیدار بماند.
اما وقتی عوامل استرس زا بدون تسکین یا دوره های آرامش ادامه پیدا کند، استرس، مشکل ساز می شود. واقعا چه عواملی باعث استرس ما می شوند و چرا بعضی از افراد دچار استرس بی دلیل می شوند؟ برای آگاهی از چرایی این استرس بی دلیل بهتر است مقاله مربوط به آن را مطالعه کنید.
آیا همه ی استرسها، بد هستند؟
در شرایط خطرناک، استرس به بدن سیگنال می دهد تا خود را برای مواجهه با تهدید یا فرار به محل امن آماده کند. در این شرایط، نبض شما سریعتر می شود، سریعتر تنفس می کنید، ماهیچه ها کشیده می شوند و مغز شما اکسیژن بیشتری مصرف می کند و فعالیت را افزایش می دهد همه عملکردهایی که برای زنده ماندن و در پاسخ به استرس انجام می شود.
در شرایطی که زندگی شما را تهدید نمی کند، استرس می تواند انگیزه ای برای افراد ایجاد کند، مانند زمانی که برای انجام یک کار جدید نیاز به آزمایش یا مصاحبه دارند.
آیا استرسها همه ی افراد را تحت تاثیر قرار میدهند؟
همه افراد گاه به گاه استرس را تجربه می کنند. انواع مختلفی از استرس وجود دارد همه آنها خطرات جسمی و روانی را به همراه دارند.
یک عامل استرس زا ممکن است یک بار اتفاق بیفتد یا کوتاه مدت باشد، یا ممکن است بارها و بارها در یک مدت طولانی اتفاق بیفتد.
برخی از افراد ممکن است به طور موثرتری با استرس کنار بیایند و سریعتر از دیگران از حوادث استرس زا رهایی یابند.
علائم و نشانه های استرس
هنگامی که فرد دچار استرس طولانی مدت (مزمن) می شود، ادامه فعال شدن پاسخ استرس، باعث سایش بدنی می شود که علائم جسمی، احساسی و رفتاری را ایجاد می کند.
علائم جسمی استرس عبارتند از:
– درد ها.
درد قفسه سینه یا احساسی مثل این که قلب شما در حال تپش است.
– خستگی یا مشکل در خواب.
– سردرد، سرگیجه یا لرزش.
– فشار خون بالا.
– کشش عضلات یا فشردگی فک.
– مشکلات معده یا گوارش.
– مشکل در رابطه جنسی.
– سیستم ایمنی ضعیف.
استرس سخنرانی نیز می تواند علائم فوق را نیز با خود به همراه داشته باشد لذا دانستن این مهم(مشکلات استرس) ما را در پیشگیری از ورود به استرس یاری خواهد کرد.
استرس سخنرانی چیست ؟
استرس سخنرانی یکی از شایعترین اختلالات روحی و روانی است که می تواند حتی روی آینده ی شغلی افراد تاثیر گذار باشد.
استرس سخنرانی در واقع در شرایط خاص یک نوع سد برای ممانعت از سخن گفتن میشود که در صورت کنترل نشدن باعث فراموشی متن و هول شدن و تعدد اشتباهات فرد سخنران میشود.
استرس سخنرانی می تواند عوامل مختلفی در ایجاد آن دخیل باشند که در ذیل به تعدادی از آنها اشاره میشود.
عوامل موثر درایجاد استرس سخنرانی
همانطورکه قبلا گفتیم دلایل زیادی در بروز استرس سخنرانی دخیل می باشد که به تعدادی از آن ها در زیر اشاره شده است
- وراثت
در خانواده هایی که استرسی هستند ممکن است یکی دیگر از اعضا نیز از این مشکل رنج ببرد.
- محیط پیرامونی
محیط زندگی نیز تاثیر زیادی در فرد می‌گذارد، افرادی که از کودکی با والدین و دوستان کمرو در ارتباط هستند در آینده نیز در انواع مهارت‌های زندگی شان دچار مشکل میشوند.
- تجربیات تلخ
کسانی که در گذشته توسط دیگران مورد سرزنش قرار گرفتند یا نمرهی خوبی نتوانستند کسب کنند و در سخنرانی شکست خوردند؛ بیشتر در معرض ابتلا به استرس سخنرانی هستند. همچنین داشتن تجربه‌ای ناخوشایند در زمینه صحبت در جمع نیز باورهای فرد را تحت تاثیر قرار میدهد.
- اهمیت زیاد به برداشتهای دیگران دادن
بعضی از افراد هستند که نقش مردم در زندگیشان بسیار پر رنگ می باشد. طوریکه کوچکترین صحبت و نظر مردم بر روی افکار تثبیت شده فرد هم تاثیرگذار است. همچنین پذیرفتن یا نپذیرفتن سخنان ایشان از طرف مردم برایشان بسیار مهم می باشد.
- عدم تطبیق پذیری با محیط سخنرانی
معمولا از لحاظ روانشناسی افرادی که در یک سالن بزرگ و یا مجلس خاصی سخنرانی دارند بهتر است که از قبل تجربه آن کار را داشته باشند و در چنین محیطهایی یا شبیه به آن سخنرانی کرده باشند و یا حداقل یک روز قبل از سخنرانی به محل و جایگاهی که قرار است در آنجا سخنرانی کنند برای آشنایی با محیط و احساس دوری نکردن با محیط سخنرانی و همچنین ارتباط گیری فیزیکی با محیط پیرامونی وارد آنجا بشوند حتی شده برای لحظاتی کوتاه.
- امواج منفی گرفتن از بعضی از افراد
- ادوات عکاسی و فیلمبرداری
وجود ملزومات فیلمبرداری و عکاسی باعث بیشتر اهمیت دادن به سخنرانی میشود که در صورت وفق ناپذیری افراد به میزان اهمیت مبحث سخنرانی، مواجه شدن به طور ناگهانی با این وسایل و نورپردازیها باعث ایجاد استرس در فرد میشود. پس از آشنایی با عوامل استرس زا چه باید کرد در واقع چگونه می توانیم به آرامش برسیم؟
نشانه ها و علائم استرس سخنرانی
-شاید ترس از صحبت در جمع نداشته باشید، اما ممکن است برای ارائه یک مطلب در دانشگاه، محل کار و یا حتی شرکت در یک مسابقه خیابانی استرس زیادی را تحمل کنید.
با شناسایی علائم استرس در حین سخنرانی میتوانید مهارت خود را در جمع بالا ببرید، برخی از این علائم را در ذیل همین مطلب می آوریم.
- عرق کردن کف دست و پیشانی
- تپش قلب شدید و نامنظم
- لرزش دست و پا
- رنگ پریدگی، سرگیجه و خشکی دهان
- حالت تهوع، دل درد و دل پیچه
- تپق زدن در هنگام سخنرانی
- لرزش صدا، بند آمدن و لکنت زبان
- لرزش گونه‌ها
- سرخ شدن و برافروختن
راه و روشهایی برای کاهش استرس سخنرانی
هر شخص نسبت به عامل استرس زای موجود، عملکرد و رفتار متفاوتی را از خود نشان میدهد که بعضا برای برون رفت از آن محیط استرسی کافی نیست در ادامه برای گذر طبیعی داشتن از یک سد استرس زا نکاتی را برایتان آورده ایم از جمله :
- تغییر ترس سخنرانی به یک هیجان
به جای اینکه بر ترس خود تمرکز کنید به این مسئله فکر کنید که اطلاعات شما برای افراد زیادی مهم است و میتوانید با یک سخنرانی با کیفیت، خود مشکلات افراد زیادی را حل کنید.
بعضی از افراد سعی در پنهان کردن استرس سخنرانی خود دارند که در صورت تغییر موضع ترس از سخنرانی به یک عامل دیگر میشود تا حدود زیادی از آسیبهای استرس در امان بود.
برای مثال اگر بشود عامل ترس را به یک هیجان مقطعی تبدیل کرد در کاهش استرس سخنرانی بسیار تاثیر گذار است به بیانی دیگر شما ترس از ارتفاع دارید به شهر بازی رفته اید اما این ترس را به یک هیجان مثبت تغییر داده و سوار چرخ و فلک میشوید و از این تغییر نهایت لذت را هم میبرید.
- تمرین صحبت کردن با خود
وقتی که می‌خواهید با خودتان حرف بزنید اسم خودتان را خطاب کنید و از ضمیر من استفاده نکنید، با این کار گویی دوستتان را نصیحت می‌کنید و باعث میشود در هنگام سخنرانی بهتر عمل کنید، همچنین با این کار اعتماد به نفس خود را بالا میبرید و میتوانید روی نکات مثبت خود تمرکز کنید.
- مثبت نگری
همه چیز را در بهترین حالت در ذهن تداعی کنید حتی پیشامدهای ناخواسته و منفی در حین سخنرانی را نیز مثبت در نظر بگیرید.
- ورزش
در روز و قبل از سخنرانی حتما ورزش کنید تا هورمونهای مسرت بخش و نوید دهنده در شما تلوتلو نماید.
- با قدرت و اعتماد به نفس بالا رفتار نمایید.
در یک سخنرانی خوب عوامل زیادی دخیل می باشد از طرز ایستادن و نشستن گرفته تا صحبت کردن. در هر صورت با زبان بدنتان می توانید قدرت خود را به دیگران انتقال بدهید. در این مقاله سعی کردیم عوامل، نشانه و راهکارهای لازم در رابطه ترس از سخرانی را بگوییم اما اگر هنوز از سخنرانی کردن در جمع واهمه دارید با ما تماس بگیرید.
یادتان باشد تا جایی که امکان دارد لغزش کلامی مثل (اوووم) نداشته باشید و با استفاده از عبارت‌هایی مثل (بگذارید طور دیگری توضیح دهم) اعتماد به نفس خود را به شنوندگان نشان دهید و آنها را با خود همراه کنید، سعی کنید تمرکز اصلی‌تان بر سخنرانی با کیفیت باشد تا بتوانید تاثیر مثبتی در شنوندگان بگذارید.
