آیا مشاوره تلفنی ترک اعتیاد موثر است؟

روش‌های مختلفی برای ترک اعتیاد وجود دارد که یکی از این روش‌ها، مشاوره تلفنی است؛ بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به روش تلفنی و غیرحضوری در روند ترک اعتیاد قرار بگیرند. برخی از مزیت‌های مشاوره تلفنی ترک اعتیاد عبارت است از:

• راحتی بیشتر

با روش تلفنی افراد می توانند به راحتی و با آرامش و تمرکز بیشتری از خانه با مشاور خود صحبت کنند.

• نداشتن مشکل رفت و آمد

افرادی که با مشاوره تلفنی ترک اعتیاد تحت درمان هستند، سایر مشکلات رفت و آمد مانند گرما، سرما، ترافیک و هزینه‌های رفت و آمد را نخواهند داشت.

• صرفه‌جویی در وقت و هزینه

از آن جایی که مشاوره تلفنی، مشکلات رفت و آمد را ندارد، بنابراین یکی دیگر از مزیت‌ها می‌تواند این باشد که در وقت و هزینه افراد صرفه‌جویی می کند. علاوه‌بر آن، معمولا هزینه مشاوره‌های تلفنی کمتر از مشاوره‌های حضوری است.

• دسترسی راحت‌تر

افرادی که مشاوره تلفنی را انتخاب می‌کنند، می‌توانند جلساتشان را زودتر شروع کنند و معمولا در لیست انتظار مشاوران قرار نمی‌گیرند. یک مطالعه با هدف بررسی اثربخشی مشاوره تلفنی ترک اعتیاد و شامل ۲۰۰ فردی که با این روش تحت درمان بودند نشان داد که۸۰٪ از این افراد فکر می‌کنند مشکلشان در حال بهبودی است و نسبت به جلسات گروهی و حضوری رضایت بیشتری داشتند. بنابراین مطالعات متعدد نشان دادند که مشاوره تلفنی، به اندازه سایر روش‌های درمانی موثر است و افراد می‌توانند با اطمینان از این روش استفاده کنند.

روند مشاوره تلفنی ترک اعتیاد چگونه است؟

فرایند مشاوره تلفنی ترک اعتیاد به طور کلی به این صورت است که در وهله اول، مراجعه کننده باید با مرکز مشاوره مورد نظر تماس بگیرد و پس از ارائه اطلاعات شخصی مانند اسم، فامیل، سن، شماره تماس و…، به کمک منشی مرکز مناسب‌ترین زمان برای مشاوره را تعیین کنند.

پس از انتخاب زمان مشاوره، مشاور در زمان تعیین شده با فرد تماس می‌گیرد و در جلسه اول اطلاعات اولیه را از مراجعه کننده می‌گیرد، این اطلاعات شامل نوع اعتیاد، مدت زمان اعتیاد، میزان مصرف مواد، بررسی محیطی که فرد در آن زندگی می‌کند، بررسی بیماری‌های جسمانی و پزشکی، بررسی مشکلات روانی، بررسی مشکلات خانوادگی، بررسی عوامل تاثیرگذار در مصرف مواد توسط فرد و انگیزه فرد برای ترک اعتیاد است. سپس مشکل و مسئله اصلی فرد را بررسی می‌کند و با دقت به گفته‌های فرد گوش می‌دهد و ارزیابی‌های اولیه را انجام می‌دهد و با کمک خود فرد، برنامه درمانی مناسب برای ترک اعتیاد او را طرح‌ریزی می‌کنند تا در جلسات بعدی به صورت حرفه‌ای و تخصصی درمان را شروع کنند.

بعد از شروع جلسات درمان، مشاور هر جلسه تغییرات و پیشرفت فرد را بررسی می‌کند، به مشکلاتی که فرد در هفته گذشته داشته می‌پردازد و در آخر جلسه راهکارهای درمانی بیشتری را به فرد ارائه می‌دهد و در این مسیر فرد را حمایت می‌کند و به او انگیزه بیشتری می‌دهد.

پیشرفت در روند مشاوره تلفنی ترک اعتیاد نیاز به انگیزه و همکاری فرد، حمایت و همراهی مشاور، ارائه راهکارهای درمانی و تخصصی توسط مشاور و انجام این راهکارها توسط مراجع دارد تا فرد بتواند اعتیاد را ترک کند، سلامت جسمی و روانی خود را بهبود بخشد و زندگی سالمی را شروع کند.

آیا مشاوره تلفنی ترک اعتیاد برای همه مناسب است؟

واقعیت این است که همیشه یک روش درمان برای همه مناسب نیست؛ از این رو، مشاوره تلفنی ترک اعتیاد برای افرادی مناسب‌تر است که به دنبال ترک اعتیاد هستند و به هر دلیلی مشاوره حضوری را ترجیح نمی‌دهند.

افراد با مشاوره تلفنی همانند مشاوره حضوری می‌توانند از خدمات درمانی بهره‌مند شوند، حمایت و دلسوزی لازم را از مشاور خود دریافت کنند و به خوبی در این مسیر پیشرفت کنند و به هدف مورد نظر خود برسند.

با این حال، مشاوره تلفنی برای برخی از افراد مناسب نیست و نمی‌توانند به خوبی سایر افراد با این روش به نتیجه برسند. شرایطی که باعث می‌شود افراد نتوانند از خدمات مشاوره تلفنی استفاده کنند عبارتند از:

• وجود برخی از مشکلات جسمی و روانی

گاهی اوقات افراد به دلیل داشتن مشکلات روانی مانند استرس، اضطراب، ترس‌های خاص و یا به دلیل داشتن مشکلات جسمانی مانند مشکلات گفتاری و شنوایی، با تماس تلفنی راحت نیستند و نمی‌توانند با این روش به نتیجه دلخواهشان برسند.

• اعتیاد شدید

در شرایطی که فرد اعتیاد شدید دارد و به درمان و حمایت بیشتری نیاز دارد توصیه می‌شود که به جای مشاوره تلفنی، از مشاوره حضوری استفاده کنند تا نتیجه بهتری بگیرند.

انواع مشاوره ترک اعتیاد

همه درمان‌های ترک اعتیاد به مواد مخدر و الکل برای همه مناسب نیستند و موثرترین درمان برای هرکس، درمانی است که نیازهای آن فرد را برآورده کند. بسته به تشخیص درمانگر، حتی ممکن است برخی از افراد به چندین روش درمانی نیاز داشته باشند.

به طور کلی همه انواع مشاوره ترک اعتیاد، اهداف مشخصی را دنبال می کنند و این اهداف عبارتند از بهبود سلامت جسمانی و روانی، شناسایی و رسیدگی به علل ریشه‌ای اعتیاد، یادگیری یا بهبود مهارت‌های زندگی که ممکن است در طول دوره اعتیاد مختل شده باشند، درمان بیماری‌های روانی همزمان با اعتیاد، توسعه راهبردهای پیشگیری از عود، حمایت از فرد درگیر با اعتیاد و مدیریت علائم ترک. انواع مشاوره ترک اعتیاد عبارتند از:

• مشاوره فردی

مشاوره فردی درمانی است بین فرد و درمانگر و در این نوع مشاوره، رابطه یا اتحاد درمانی بین فرد و درمانگر، نقش عمده‌ای در پیشبرد اهداف درمانی و به هدف رسیدن دارد. مزایای درمان فردی شامل افزایش رضایت از زندگی، پذیرش خود، رشد شخصی و بهبود روابط است.

• مشاوره گروهی

در گروه درمانی، افراد با اهداف و چالش‌های مشابه در یک جلسه گروهی با یک یا بیش از یک درمانگر شرکت می کنند.

مزایای گروه درمانی عبارت است از: یادگیری و به کارگیری مهارت‌های مقابله‌ای و تکنیک‌های بازیابی، تقویت مهارت‌های ارتباطی و اثربخشی بین فردی، توسعه سیستم حمایت اجتماعی و کاهش انزوا و انگ اجتماعی.

• خانواده درمانی

اعتیاد فقط بر فرد مصرف‌کننده مواد یا الکل تاثیر نمی‌گذارد بلکه بر کل خانواده تاثیر می‌گذارد و به همین دلیل خانواده درمانی یکی از انواع درمان‌های اعتیاد است. در خانواده درمانی، اعضای خانواده در فرایند درمان قرار می‌‌گیرند و با کمک یکدیگر بر روی مسائل و مشکلات کار می‌کنند.

در خانواده درمانی، بر روی تقویت مهارت‌های فرزندپروری، بهبود ارتباطات، کاهش تعارضات خانوادگی و روابط بین اعضای خانواده، کاهش مصرف مواد مخدر و تحکیم پیوند بین اعضای خانواده کار می‌شود.

• مشاوره تلفنی

در این نوع مشاوره، به صورت مجازی و از طریق تماس تلفنی ارتباطی بین مشاور و درمانجو برقرار می‌شود و به کمک یکدیگر تلاش می‌کنند تا راهکارهای روانشناختی مرتبط با ترک اعتیاد را پیش ببرند و به هدف اصلی یعنی ترک کامل مواد مخدر یا الکل برسند.

فواید مشاوره ترک اعتیاد چیست؟

برخی از فواید مشاوره ترک اعتیاد به شرح زیر است:

• دیدگاه جدید

یکی از فواید مشاوره ترک اعتیاد این است که درمانگر با استفاده از رویکردهای علمی، دیدگاه جدیدی به افراد می‌دهد به عنوان مثال به افراد یاد می‌دهند تا رفتارها، عادات و یا افکاری را که باعث تمایل آن‌ها به مصرف مواد مخدر می شود را شناسایی کنند و جلوی مصرف مجدد را بگیرند.

• یادگیری راهبردهای مقابله‌ای

افراد در طول مسیر ترک اعتیاد، راهبردهای مقابله‌ای را یاد می‌گیرند. مشاور به افراد کمک می‌کند تا محرک‌هایی که باعث مصرف مواد مخدر می‌شود را شناسایی کنند و هنگام قرار گرفتن در برابر این محرک‌ها، مقاومت کنند و راهبردهای مقابله‌ای را به کار گیرند. لازم است ذکر کنیم که این محرک‌ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است و مشاور در جلسه اول و در طول مصاحبه اولیه‌ای که از بیمار می‌گیرد، این اطلاعات را به دست می‌آورد.

• حمایت

بسیاری از افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند احساس می‌کنند کسی را ندارند و هیچکس به آن‌ها و وضعیت آن‌ها اهمیت نمی‌دهد، بنابراین هنگامی که به مشاور مراجعه می‌کنند انتظار دارند با کسی در ارتباط باشند که واقعا به آن‌ها اهمیت می‌دهد، وضعیت و مشکلات آن‌ها را درک می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند تا بتوانند مشکلشان را حل کنند.

• پیشگیری از عود

یکی از فواید مشاوره تلفنی ترک اعتیاد این است که هنگامی که فرد تمایل به مصرف مواد مخدر را احساس کرد می‌تواند در اسرع وقت با مشاور خود تماس بگیرد و برای جلوگیری از مصرف مجدد مواد مخدر از او کمک بگیرد.

• بهبود روابط

سومصرف مواد مخدر به روابط آسیب می‌رساند و اغلب روابط بین فردی افراد را از بین می‌برد؛ مشاوره ترک اعتیاد می‌تواند با ارائه راهکارهای لازم، به افراد کمک کند تا روابط مختل شده‌شان را ترمیم کنند. مشاور همچنین به افراد راهکارهایی برای ایجاد روابط جدید و سالم که بخش مهمی از بهبودی است را توصیه می کند.

مراحل اصولی ترک اعتیاد به مواد مخدر

ترک مواد مخدر فرایند بسیاری سختی است و برای به هدف رسیدن به انگیزه، تلاش و حمایت اطرافیان نیاز است؛ از این رو باید بر اساس مراحل اصولی پیش رفت تا از بی‌انگیزه شدن فرد و یا عود کردن پیشگیری کرد. مراحل اصولی ترک اعتیاد به مواد مخدر به شرح زیر است:

• پذیرش مشکل

اولین گام برای ترک مواد مخدر این است که فرد مشکل و اعتیاد خود را بپذیرد. اگر افراد مطمئن نیستند که مشکل دارند یا نه، می‌توانند سوالاتی از خود بپرسند مثلا آیا اطرافیان در مورد مصرف مواد مخدر شما شاکی هستند؟ آیا در مورد میزان مصرف خود به دیگران دروغ می‌گویید؟ آیا برای خرید مواد مخدر، دارایی‌های خود را فروخته‌اید و یا دزدی کرده‌اید؟ آیا فعالیت‌های خطرناکی مانند قمار، رانندگی در حین مستی، رابطه جنسی محافظت نشده و… را انجام داده‌اید؟ آیا بدون مصرف مواد نمی‌توانید روزتان را سپری کنید؟ و…

اگر پاسخ شما به هر یک از سوال‌های بالا مثبت است، باید بپذیرید که مشکلی وجود دارد و وقت آن است که از یک متخصص در حوزه اعتیاد کمک بگیرید.

• آماده‌سازی

در این مرحله فرد باید آمادگی لازم برای ترک اعتیاد را داشته باشد و با انگیزه و تلاش با مشاور خود همکاری کند و راهکارهای گفته شده را دقیق پیش ببرد.

• ترک کردن

در این مرحله با تلاش‌های انجام شده از سمت مراجع و درمانگر، مواد مخدر به طور کامل از بدن فرد خارج شده است و ترک مواد اتفاق افتاده است.

• بهبودی

مرحله بهبودی که آخرین مرحله از ترک اعتیاد است شاید حساس‌ترین مرحله باشد. در این مرحله خود فرد باید برای ثبات بهبودی و پیشگیری از عود تلاش کند و راهکارهایی را برای جلوگیری از مصرف مجدد مواد مخدر به کار گیرد مانند ورزش کردن، مدیریت استرس، ایجاد روابط سالم، عوض کردن محیط مخرب و… علاوه بر این، وجود حمایت‌های اطرافیان در این مرحله بسیار حائز اهمیت و ضروری است.

پس از تکمیل درمان و ترک کامل مواد مخدر، حمایت مداوم می‌تواند به جلوگیری از عود کمک کند و از این رو باید مراقبت‌های بعدی برای این افراد تنظیم شود؛ این مراقبت‌ها شامل قرار ملاقات‌های دوره‌ای با مشاور، تعیین جلسات تلفنی با مشاور، طرح‌ریزی برنامه‌های خودیاری، شرکت در جلسات منظم گروهی و… است.

همچنین در این مرحله به افراد یادآوری می‌کنند که اگر عود کردند و یا تمایلاتی نسبت به مصرف مواد مخدر احساس کردند، فورا از مشاور خود کمک بگیرند.

بهترین روش‌های ترک اعتیاد به مواد مخدر

از آن جایی که هیچ درمانی وجود ندارد که برای همه موثر باشد، افراد باید بهترین درمان ترک اعتیاد که با وضعیت او سازگارتر است را پیدا کند و برای همان درمان اقدام کند. گزینه‌های درمانی برای ترک اعتیاد از بستری شدن تا مشاوره گرفتن متغیر است و بستگی به نوع اعتیاد و شدت اعتیاد افراد دارد. در برخی شرایط افراد بدون هیچ کمک خارجی، تنها با انگیزه و تلاش خود می‌توانند مصرف مواد مخدر را متوقف کنند مانند کسانی که سیگار می‌کشند. با این حال، بهترین روش‌های ترک اعتیاد مواد مخدر شامل موارد زیر است:

• درمان‌های فردی مانند درمان‌های شناختی – رفتاری (CBT)، درمان‌های حمایتی و درمان‌های انگیزشی
• گروه درمانی
• خانواده درمانی

مرکز نوا مشاور با تلاش فراوان، مشاوران مجرب و با حوصله را گرد هم آورده تا به هدفی والا که همان مشاوره تخصصی آموزشی و علمی است برسد.

نوا مشاور، با بیش از ۵ سال سابقه، افتخار این را دارد که به هزاران نفر از سراسر ایران خدمات ارائه داده است و  از این طریق، افراد زیادی توانسته اند مسائل و مشکلات زندگی خود را برطرف کنند.