ترس از آب و عدم تمایل به لمس و استفاده از آن، از اختلالات هراسی است که ممکن است برخی از افراد در زندگی خود آن را تجربه کنند.
فوبیا آب از علل مهم ایجاد استرس در افراد مبتلا است. به این عارضه اصطلاحا آکوفوبیا نیز گفته می شود که فرد در جریان آن ترس شدیدی را در مواجهه با آب در مقادیر زیاد و یا کم از خود نشان می دهد.
در این مقاله قصد داریم تا شما عزیزان را با ابعاد مختلف ترس از آب آشنا کنیم و روش های درمان ترس از آب را معرفی نماییم.
در ادامه با موضوعات زیر با ما همراه باشید:
- ابعاد ترس از آب از دید روانشناسان
- تشخیص ترس از آب
- رایج ترین علائم فوبیا آب
- علت ترس از آب
- عوارض ابتلا به فوبیای آب
- مراحل و روش های درمان ترس از آب
ابعاد ترس از آب از دید روانشناسان
ترس از آب از جمله هراس هایی است که افراد زیادی را به خود مشغول می کند. در جریان این امر فرد به صورت شدید در مواجهه با آب و یا در جریان استفاده از آن دچار ترس و وحشت می شود.
آب مایع حیاتی است که علاوه بر تامین سلامت بدن، از نظر بهداشتی و تفریحی نیز، کاربرد های زیادی دارد.
کسانی که از آب هراس دارند بواسطه این ترس خود، محدودیت ها و مشکلات زیادی را هم برای خود و هم برای اطرافیانشان ایجاد می کنند.
ابعاد ترس از آب از دید روانشناسان شامل موارد زیر است:
- بعد جسمی: در این بعد فرد در مواجهه با آب زیاد و یا استفاده از آب برای شستشو، دچار مشکلات جسمی شدید می شود. این مشکلات عمدتا شامل لرزش اندام ها و بالا رفتن فشار خون و تپش قلب می شود.
- بعد روحی: در این بخش فرد از نظر واکنش های عصبی و فعالیت های فیزیولوژیک مغزی، اختلالاتی را تجربه می کند. این اختلالات شامل ترس از آب و تجربه استرس شدید و تمایل به فرار است. این امر ممکن است بواسطه تجربیات ناخوشایندی باشد که فرد در گذشته شاهد آن ها بوده است.
- بعد فکری: کسانی که بواسطه قرار داشتن در میان افرادی که ترس از آب دارند و نسبت به آن واکنش های شدید نشان می دهند، بیشتر استعداد ابتلا به فوبیا آب دارند.
تشخیص ترس از آب
برای درمان فوبیا آب می بایست ابتدا صحت ابتلای فرد به وحشت از آب و فوبیای آب مشخص شده و سپس شدت و نوع آن نیز شناسایی شود.
این امر توسط روانشناس و روان درمان مربوطه انجام می شود. روانشناسان با انجام برخی از اقدامات اولیه به تشخیص قطعی این بیماری می پردازند و نهایتا متناسب با نوع آن اقدام به انتخاب بهترین روش درمانی می کنند.
از مهمترین روش های تشخیص ترس از آب در افراد موارد زیر است:
- ارائه پرسشنامه پیرامون چگونگی احساسات فرد در مواجهه با آب
- رویارویی واقعی فرد با منابع بزرگ آب
- بررسی تاثیرات محیطی بر روی شکل گیری حس ترس از آب در فرد
- شناخت وقایع مسبب ایجاد ترس در فرد
رایج ترین علائم فوبیا آب
کسانی که از آب می ترسند و تمایلی برای مقابله با آن ندارند عمدتا برخی از واکنش ها و رفتارها را از خود نشان می دهند که در مقایسه با سایر افراد، دارای تفاوت های زیادی است.
از رایج ترین علائم فوبیا آب می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تکانش های عصبی و تمایل به فرار در مواجهه با آب
- بالا رفتن ضربان قلب
- مشکلات تنفسی
- استرس زیاد
- عدم تمرکز و پرخاشگری
علت ترس از آب
همواره بروز ترس و وحشت از آب در افراد بواسطه مشکلاتی است که منشاء آن توسط روان درمانان شناسایی می شود.
این ترس ها از یک مورد و یا مواردی سرچشمه می گیرند که احتمالا در کودکی فرد ایجاد شده اند و همراه با او در طول سال ها شدت یافته اند.
علت ترس از آب شامل موارد گسترده ای است که مهمترین آن ها به قرار زیر است:
- تجربیات تلخ گذشته: در این مورد که شدت و گسترش بیشتری نیز دارد، فرد بواسطه تجربیات ناخوشایندی که در گذشته نسبت به استفاده و یا در معرض آب بودن داشته، دچار فوبیای آب شده است. ممکن است فردی تجربه خفگی با آب و یا آسیب دیدن بر اثر گرما و یا سرمای آن را داشته باشد.
- تلقینات اطرافیان: در بسیاری از موارد افراد پیرامون فرد که خانواده و وابستگان او هستند می توانند زمینه های ذهنی ترس از آب را در فرد ایجاد کنند. وحشت از آسیب دیدن از آب بواسطه غرق شدن و یا بیمار شدن از رایج ترین موارد این دسته هستند.
عوارض ابتلا به فوبیای آب
همانطور که به آن اشاره کردیم، آب یکی از حیاتی ترین مایعاتی است که در زندگی هر کس نقش مهمی در سلامتی و بقای جسمی دارد.
در صورتی که فردی ممانعت از مصرف آب برای نوشیدن و یا برای پاکیزگی نشان دهد، مشکلاتی هم برای خود و هم برای اطرافیان خود ایجاد می کند.
این عوارض عمدتا شامل موارد زیر هستند:
- عدم تمایل فرد برای استحمام و مشکلات بهداشتی
- از دست رفتن اعتماد به نفس در فرد و افسردگی
- عدم تمایل برای شرکت در فعالیت های جمعی که در آن ها آب وجود دارد
- بروز بیماری های عصبی در مواجهه با آب
- رفتار های پرخاشگرانه که منجر به از دست دادن دوستان و اطرافیان می شود
مراحل و روش های درمان ترس از آب
روانشناسان و متخصصان درمان های رفتاری عمدتا برای درمان فوبیا آب از روش های مختلفی بهره می گیرند. این روش ها متناسب با نوع بیماری و شدت بروز آن در افراد انتخاب می شوند.
روش های درمان ترس از آب گستره ی وسیعی دارند که مهمترین و رایج ترینشان شامل موارد زیر است:
- درمان شناختی: در این روش از درمان وحشت از آب، متخصص مربوطه اقدام به اصلاح طرز تفکر فرد پیرامون ماهیت آب و روش های استفاده از آن می کند.
در جریان این نوع از درمان فوبیا آب، موفقیت های زیادی برای درمانگر و درمان شونده وجود دارد. - درمان مرحله ای مواجهه ای: در این روش نیز روانشناسان سعی بر رویارویی فرد با آب به صورت تدریجی می کنند. کسانی که از استفاده از استخر و حاضر شدن کنار رودخانه و دریا وحشت زیادی دارند، در جریان این روش به آرامی و با جلسات مرحله ای با آب مواجه می شوند.
این روش استرس شدید فرد را همراه با درمان شناختی به سرعت کاهش می دهد. - جلسات گروهی: در پایان روش های درمان ترس و وحشت از آب روانشناسان افرادی را که در مسیر درمان قرار دارند را با کسانی که این مراحل را با موفقیت طی کرده اند روبرو می کنند تا تاثیرات مثبت آن ها بتواند کمک زیادی به فرآیند درمان کند.
- درمان تخیلی: در این روش نیز متخصص مربوطه به فرد پیشنهاد می کند تا از عواملی که به هر صورت با آب ارتباط دارند، بیشتر در زندگی خود استفاده کند.
برای مثال گوش دادن به صدای شرشر آب و یا رفتن زیر باران می تواند تاثیرات مطلوبی در این زمینه داشته باشد.
در این مقاله سعی کردیم تا شما عزیزان را با ابعاد مختلف ترس از آب و روش های درمان فوبیا آب آشنا کنیم. همچنین به ارائه نشانه ها و علائم آن و آسیب هایی که فرد در جریان فوبیای آب تجربه می کند پرداختیم.
در صورتی که پیرامون هر یک از مطالب فوق دچار ابهام و یا سوالی هستید و یا نیازمند به دریافت مشاوره های تخصصی پیرامون درمان مرحله به مرحله فوبیای آب هستید می توانید با مشاوران و متخصصان ما در مرکز الو سلام مشاور تماس حاصل فرمایید.
نوا مشاور پایگاه امنیست که شما را برای رسیدن به آرامش مورد انتظارتان یاری می کند.
