تا به حال با وضعیت سوزن سوزن شدن بدن خود مواجه شده اید؟ اگر فردی در موقعیتی غیرمعمول بنشیند یا بخوابد، ممکن است بر یکی از اعصاب بدنش فشار وارد شده و باعث احساس سوزن سوزن شدن در پا یا دست ها شود.

احساس سوزن سوزن شدن بدن را همه افراد کمابیش در طول زندگی خود تجربه کرده اند که معمولا در دست و پاها این اتفاق می افتد. اختلالات روحی و روانی و همچنین مشکلات درونی و جسمانی نیز می تواند در این عارضه دخیل باشند.

البته باید این مهم را نیز تکرار کرد که بیشتر این سوزن سوزن شدن بدن خیلی سریع و با تغییر موضع فرد به حالت عادی برمی گردد اما بحث اصلی بر روی سوزن سوزن شدن بدن به طور متداول و تکرار آن در شبانه روز می باشد که می تواند علائم و نشانه های یک عارضه جسمی و یا روحی و روانی باشد.

دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است باعث احساس سوزن سوزن شدن در دست و پا شود، که اغلب آنها موقتی هستند. با این حال، اگر پاها یا دست ها بیش از حد دچار این مشکل می شوند، ممکن است نتیجه یک بیماری زمینه ای باشد. لذا این عارضه ی بدن آن هم به صورت مداوم را نمی توان نادیده گرفت.

دلیل علمی سوزن سوزن شدن بدن چیست ؟

گیرنده های حسی بسیار کوچک و حساسی در زیر پوست انسان قرار دارند که به هر فشار و لمس جزئی و کلی عکس العمل نشان می دهند. در صورتی که این گیرنده ها بنا به هر دلیلی تحریک بشوند، باعث ایجاد یک جریان بسیار کوچکی از الکتریسیته خواهند شد.

این جریان الکتریکی به وجود آمده به وسیله آکسون ها که رشته های بسیار کوچکی هستند، از پوست دور می گردد. اعصاب حسی بدن از همین آکسون ها که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند به وجود می‌آید.

این عصب ها در نهایت به مغز و نخاع می روند و پیام های حسی را صادر می کنند. این اعصاب حسی مسئول این هستند که حس لامسه را از پوست به مغز انتقال بدهند.

در صورتی که این اعصاب تحریک شوند، در مغز به عنوان حس لامسه تفسیر می گردد؛ حال ممکن است که در طول این مسیر انتقال پیام به مغز یعنی زمانی که پیام حسی از سوی پوست به مغز می رود، پیام به هر دلیلی با اختلال مواجه بشود در این صورت مغز این پیام را اشتباه دریافت می کند و آن را ناقص تفسیر می نماید و در نتیجه این برداشت ناقص، احساس سوزن سوزن شدن و یا گزگز بدن به وجود می آید.

دلایل و عوامل گزگز شدن بدن

بی حسی و سوزن سوزن شدن واحساس خارش غیر معمول است که می تواند در هر قسمتی از بدن شما اتفاق بیفتد.

مردم به طور کلی متوجه این احساسات در دست، پا، بازوها و پاها می شوند. بسیاری از موارد می تواند باعث بی حسی و سوزن سوزن شدن شود از جمله نشستن با پاهای متقاطع یا خوابیدن روی بازو.

گزگز شدن دست معمولا موقتی است و پس از مدت کوتاهی از بین می‌رود، اما گاهی مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا از بین برود.

عوامل مختلفی در گزگز شدن دست نقش دارد که با شناسایی این عوامل و کاهش آن‌ها می‌توان از بروز سوزن سوزن شدن دست جلوگیری کرد.

از عوامل شناخته شده در بروز گزگز دستان و پاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نشستن ها یا ایستادن های طولانی
• نیش حشرات یا حیوانات
• سموم موجود دربعضی از غذاهای دریایی
• پرتو درمانی
• داروهای مربوط به شیمی درمانی
• کم خونی
• اختلال در خواب
• صدمات ناشی از ضربه ها
• بیماری‌های سیستمیک (شامل اختلالات کلیوی، کبدی، آسیب‌های عروقی و بیماری‌های خون، اختلالات بافت همبند و التهاب مزمن، عدم تعادل هورمونی از جمله کم کاری تیروئید و یائسگی، بیماری سرخرگ محیطی، سرطان‌ها و تومورهای خوش خیم که روی اعصاب تاثیر می‌گذارند)

 فشار آوردن بر عصب یک علت شایع است. سندرم تونل کارپ، بافت اسکار، بزرگ شدن رگ های خونی، عفونت یا تومور همگی می توانند بر عصب فشار وارد کنند.

به همین ترتیب، التهاب یا تورم نخاع یا مغز می تواند به یک یا چند عصب فشار وارد کند.برخی از بیماری ها به صورت یک علامت بی حسی یا سوزن سوزن شدن ایجاد می شوند.

نمونه هایی از این بیماری ها عبارتند از:

• دیابت
• نوروپاتی
• میگرن
• پدیده رینود
• اسکلروز چندگانه
• سکته مغزی یا حمله ایسکمی گذرا (سکته مغزی کوچک)
• تشنج
• سخت شدن سرخرگها
• کم کاری تیروئید (کم کاری تیروئید، تیروئیدیت هاشیموتو)
• بارداری
• عوامل روانی (استرس مداوم، فشارهای عصبی، حمله پانیک و بیماری‌های روانی).
• قطع نخاع از علل سوزن سوزن شدن بدن
• استفاده ازبعضی داروهای خاص
• کمبود ویتامین‌ها (ویتامین‌های B1، B12، B6، E و نیاسین)
• اعتیاد به الکل
• عفونت‌ها (از جمله زگیل، سیتومگالوویروس، سیفلیس، اپستین بار، هرپس سیمپلکس و ایدز)
• بیماری‌های خود ایمنی
• آسیب‌ها (از جمله فشار ناشی از دیسک فتق یا استخوانی که از جا در رفته است، تروما، سکته مغزی، ام اس و آنسفالیت).

اگر بی حسی و سوزن سوزن شدن ادامه داشته باشد و دلیل واضحی برای احساسات وجود نداشته باشد، می تواند علامتی از بیماری یا آسیب باشد، مانند بیماری ام اس یا سندرم تونل کارپ. فرایند درمان بستگی به تشخیص شما دارد.

شایع‌ترین علت سوزن سوزن شدن بدن

اضطراب یکی از عوامل شایع در سوزن سوزن شدن دست و پا است. افرادی که اضطراب دارند معمولا تند تند نفس می‌کشند که این مسئله می‌تواند باعث سوزش در پاها شود.

در واقع عدم تعادل در سطوح دی اکسید کربن و اکسیژن باعث تشدید در سوزش دست و پاها می‌شود. در صورتی که احساس می‌کنید سوزن سوزن شدن دست تان ناشی از علائم اضطراب و استرس و عوامل روانی است، توصیه می‌شود از طریق مشاوره کنترل استرس برای بهبود وضعیت روحی تان اقدام کنید، زیرا در صورت عدم درمان ممکن است آسیب‌های جدی تری ببینید.

چه زمانی باید به دنبال مراقبت پزشکی باشیم؟

همه افراد گاه به گاه بی حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس سوزش را تجربه می کنند. احتمالاً وقتی بعد از نشستن طولانی مدت در یک حالت بلند شده اید، آن را احساس کرده اید. معمولاً در عرض چند دقیقه برطرف می شود.

با این حال، اگر هیچ دلیل واضحی برای ادامه بی حسی و سوزن سوزن شدن وجود ندارد، احساس سرگیجه یا اسپاسم عضلانی دارید یا بثورات پوستی (ضایعه پوستی) دارید، باید با پزشک خود مشورت کنید.

در صورت تشدید علائم در پاها هنگام راه رفتن یا ادرار کردن بیشتر از حد معمول، به پزشک خود اطلاع دهید.

در برخی موارد، احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن یا سوزش می تواند نشان دهنده آسیب جدی یا وضعیت پزشکی باشد.

اگر به تازگی موارد زیر را تجربه کرده اید به دنبال مراقبت فوری باشید:

سوزن سوزن شدن کمر

 در شرایطی که گزگز و سوزن سوزن شدن بدن بیش تر در ناحیه کمر است و این مسئله با گذشت چند روز برطرف نشده و یا حتی شدت یافته است و یا اینکه علائم دیگری دارید، ضروری است که حتماً به پزشک متخصص مراجعه نمایید.

علائم دیگری که در کنار گزگز ناحیه کمر نگران‌ کننده هستند، به شرح زیر می باشند:

• عدم کنترل روده و مثانه جهت ادرار و مدفوع
• از بین رفتن توانایی در استفاده کردن از پاها و دست ها
• درد بسیار شدید همراه با گزگز
• بی حس شدن یک طرف از بدن و یا حتی یکی از دست ها یا پا ها

– ناتوانی در راه رفتن یا حرکت

– از دست دادن هوشیاری، حتی اگر برای مدت کوتاهی

– احساس گیجی یا مشکل در تفکر واضح

– لکنت زبان

– مشکلات بینایی

– احساس ضعف یا درد شدید

– کنترل روده یا مثانه خود را از دست می دهید

بی حسی و سوزن سوزن شدن بدن چه عوارضی دارد؟

اگر احساس بی حسی و سوزن سوزن شدن دارید، ممکن است احساس کاهش در مناطق آسیب دیده را نیز داشته باشید.

به همین دلیل، کمتر احتمال دارد تغییرات دما یا درد را احساس کنید. این بدان معناست که شما می توانید چیزی را لمس کنید بدون اینکه بدانید آنقدر داغ است که می تواند پوست شما را بسوزاند.

متناوبا، یک جسم تیز ممکن است پوست شما را بریده بدون اینکه حتی متوجه آن شوید. اطمینان حاصل کنید که اقدامات احتیاطی را برای محافظت از خود در برابر سوختگی و سایر صدمات تصادفی انجام داده باشید.

درمان بی حسی و سوزن سوزن شدن چیست؟

به دلیل علل مختلف بی حسی و سوزن سوزن شدن، درمان شما بستگی به علت علائم شما دارد. پس از شناسایی علت اصلی سوزن سوزن شدن بدن می توان به درمانهای پزشکی مربوط به آن پرداخت.

اما به طور کلی با تغییر بعضی موارد و یا ایجاد آن در زندگی می توان تا حدود زیادی نیز از این معضل فاصله بگیریم.

از جمله این موارد می توان به:

• تغییر سبک زندگی
• رژیم غذایی مناسب

یک رژیم غذایی سالم معمولا از شیرینی جات مصنوعی فاصله میگیرد و به سمت سبزیجات برگ سبز، لوبیاها، نخود، آجیل، شیر و تخم مرغ میرود.

• ورزش منظم روزانه

ورزش‌های کششی می‌تواند از سوزن سوزن شدن دست و پا جلوگیری کند، هیچ وقت برای مدت طولانی در یک وضعیت ثابت (نشستن یا ایستادن طولانی) قرار نگیرید. تمرین زیر حتی در محیط کار و یا خانه مفید و قابل انجام می‌باشد.

کف دستانتان را به دیوار تکیه دهید، یکی از زانوها را به سمت دیوار ببرید و آرنج خود را خم کنید، کف پای دیگرتان در تماس با زمین و مستقیم و صاف باشد، آنقدر به جلو خم شوید تا زمانی که کشش عضله ساق پای پشتی خود را احساس کنید، این تمرین را با پای دیگر تکرار کنید.

چرخاندن مچ دست و نرمش دادن آن برای کاهش گزگز دستان موثر است، این تمرین را سعی کنید چند بار در روز انجام دهید.