درمان بی خوابی بعد از ترک اعتیاد یکی از اقداماتی است که افراد تازه ترک کرده، با آن سر و کار دارند. بی خوابی هایی که پس از ترک اعتیاد به سراغ افراد می آید در نتیجه اتمام دوره سم زدایی است و این عامل نقش مهمی در بهم ریختن ریتم طبیعی و چرخه خواب بدن است. در این مقاله قصد داریم تا شما عزیزان را با روش های درمان بی خوابی بعد از ترک اعتیاد به مواد مخدر آشنا کنیم و اطلاعات سودمندی پیرامون اهمیت درمان بی خوابی و عوامل مهم در جهت برطرف کردن آن به شما ارائه دهیم.

مطلب مرتبط: مشاوره ترک اعتیاد 

چرا درمان بی خوابی بعد از ترک اعتیاد مهم است؟

به خواب رفتن یکی از اعمال طبیعی بدن است که ضامن سلامتی و بازگشت انرژی به اندام ها می شود. کسانی که در طول شبانه روز به مدت ۶ تا ۸ ساعت خواب مفید دارند، سلامت روح و روان و جسم بیشتری به نسبت کسانی که کمتر از این زمان به خواب می روند دارا خواهند بود.

بنابراین توجه به خواب و ایجاد شرایط مساعد برای به خواب رفتن در تمامی افراد امری لازم و ضروری است. این مورد برای کسانی که به تازگی اعتیاد را ترک کرده اند بسیار ضروری تر و لازم تر نسبت به سایر افراد است.

اهمیت درمان بی خوابی بعد از ترک اعتیاد به دلایل زیر است:

• جلوگیری از بروز رفتارهای پر خطر
• عدم تمایل به مصرف مواد به صورت مجدد برای جبران کمبود های روحی
• پاکسازی بدن از سموم
• تنظیم عملیات تنفسی
• درمان تکانش های عصبی
• بازسازی عضلات

علل بروز بی خوابی بعد از ترک اعتیاد

بی خوابی هایی که پس از ترک مواد مخدر فرد را با خود درگیر می کند عمدتا به صورت طولانی مدت و یا کوتاه مدت هستند. این دو نوع از بی خوابی عمدتا بواسطه روحیات فرد و شرایط زندگی او تعیین می شوند.

کسانی که در زندگی خود با استرس ها و بحران های عصبی بیشتری سر و کار دارند معمولا دچار بی خوابی های طولانی مدت می شوند.اما وجود بی خوابی پس از ترک مواد به دلیل بر هم خوردن نظم طبیعی بدن است.

از دیگر علل بروز بی خوابی بعد از ترک اعتیاد موارد زیر است:

• ورود بدن به مرحله سم زدایی: در این مرحله به دلیل کاهش مخدر ها در خون و مواجهه سلول ها با این تغییر، فرد هوشیاری بیشتری به نسبت قبل خواهد داشت. همین امر فرآیند بی خوابی را در مرحله سم زدایی تشدید می کند.
• کاهش میزان دوپامین: مصرف مواد مخدر مستقیم ترین اثری که بر روی مغز خواهد داشت، کاهش مصرف دوپامین است. این عامل باعث کاهش میل فرد به خواب و کم شدن ترشح هورمون های مرتبط می شود. پس از ترک مواد مخدر این مسئله به کلی تشدید می شود و همین امر سبب بی خوابی می شود.

آسیب های ناشی از بی خوابی پس از ترک اعتیاد

بی خوابی در افراد عادی سبب پرخاشگری و عدم تمرکز برای انجام فعالیت های معمولی و روزمره می شود. این عوارض در کسانی که پس از ترک مواد مخدر دچار بی خوابی های کوتاه و یا بلند مدت می شوند نیز شدید تر و طولانی تر خواهد بود.

از دیگر آسیب ها و عوارض ناشی از بی خوابی پس از ترک اعتیاد موارد زیر است:

• هیجان های غیر قابل کنترل
• نوسانات روحی و خلقی شدید
• واکنش های عصبی شدید نسبت به عوامل بیرونی
• توهم و تفکرات غیر منطقی و غیر واقعی
• افسردگی و انزوا
• استرس و اضطراب بیش از حد
• تمایل به مصرف دوباره مواد مخدر برای بازیابی آرامش

روش های خانگی درمان بی خوابی پس از ترک اعتیاد

در بسیاری از موارد با انجام برخی از اقدامات فردی و محیطی می توان بی خوابی های طولانی مدت پس از ترک اعتیاد را بهبود بخشید. این اقدامات وابستگی شدیدی به سبک زندگی و تمایل فرد برای پیروی از تکنیک های ارائه شده در این روش ها دارد.

از رایج ترین روش های خانگی درمان بی خوابی پس از ترک اعتیاد موارد زیر است:

• گسترش روابط اجتماعی: با برقراری روابط اجتماعی و اختصاص زمان برای صحبت کردن و برقراری تعامل با دیگران می توان بخشی از ذهن را که همواره غیر فعال است فعال نمود و نوعی مشغولیت و خستگی فکری ایجاد کرد. این خستگی های فکری بیش از هر چیز می تواند فرد را مستعد نیاز به خواب کند.
• استرس درمانی: برای دستیابی به عملکرد مطلوب ترشح هورمون های تنظیم خواب، کاهش استرس و ایجاد آرامش می تواند تاثیرات بسیار زیادی برای افراد داشته باشد. استرس در بسیاری از موارد با استفاده از تمرینات ورزشی و مدیتیشن ها برطرف می شود.
• ارتقاء سطح شناختی: در این مورد می توان بالا رفتن آگاهی فرد از خود و شخصیت خود و انجام اعمالی که سبب بالا رفتن سطح رضایت از خود می شود را مثال زد. کسانی که به سطح بالایی از رضایت برسند، دغدغه زیادی در ذهن نخواهند داشت و همین امر سبب فراهم شدن زمینه های آرامش و رسیدن به ساعات طولانی در خواب عمیق می شود.
• زمانبندی خواب: در این روش فرد با قرار دادن تنها دو یا چهار ساعت خواب شبانه روزی برای خود و عدم ادامه آن، حرص خود را به خواب افزایش می دهد. تمایل فرد برای ادامه دادن خواب خود و پرهیز از بیدار شدن در یک ساعت مشخص، سبب تنظیم شدن ناخودآگاه و تمایل بیشتر فرد برای خوابیدن می شود.
• کنترل سبک تغذیه: پرهیز از مصرف خوراکی ها و نوشیدنی هایی که سبب ایجاد بی خوابی در فرد می شوند و کنترل میزان مصرف کافئین می تواند تاثیرات مثبتی بر روی تنظیم ساعات خواب فرد داشته باشد. عدم مصرف بیش از حد چای سیاه و یا قهوه در ساعات مشخصی از روز سبب تنظیم خواب و عدم بی خوابی در فرد می شود.

مطلب مرتبط: نوشیدنی مفید برای ترک اعتیاد

دارو درمانی برای درمان بی خوابی پس از ترک اعتیاد

در صورتی که بی خوابی در فرد با اقدامات شخصی و درمان های خانگی درمان نشود، متخصصان اقدام به تجویز دارو در این زمینه می کنند.داروهای مرتبط می توانند تمایل فرد به خواب را افزایش دهند و در جهت تنظیم ساعات خواب نیز مفید واقع شوند.

از جمله منابع دارویی مفید برای تنظیم خواب در افراد پس از ترک اعتیاد موارد زیر است:

• مشتقات بنزودیازپین
• مشتقات باربیتورات

در این مقاله سعی کردیم تا شما عزیزان را با روش های درمان بی خوابی بعد از ترک اعتیاد به صورت خانگی و دارویی آشنا کنیم. همچنین به لزوم درمان بی خوابی و پیامد های ناشی از عدم درمان آن نیز اشاره کردیم. در صورتی که پس از مطالعه مطالب فوق باز هم نیاز به راهنمایی های تخصصی تر و یا دریافت راه کارهای مرحله به مرحله هستید می توانید با مشاوران ما در مرکز نوا مشاور تماس حاصل فرمایید. نوا مشاور پایگاهی است که متخصصان آن شما را برای کاهش آسیب های ناشی از ترک مواد و دستیابی سریع به سطح مطلوبی از آرامش حمایت و هدایت می کنند.

• علت بی خوابی بعد از ترک اعتیاد چیست؟
• از چه داروهایی می توان برای رفع بی خوابی بعد از ترک اعتیاد کمک گرفت؟
• از چه درمان های خانگی می توان برای رفع بی خوابی بعد از ترک استفاده کرد؟