شاید گاهی در میان دوستان یا اقوام خود شنیده باشید که از چند شخصیتی بودن برخی افراد سخن می گویند اما ندانید که موضوع دقیقا چیست. در این نوشته کوتاه می خواهیم از علائم اختلال چند شخصیتی برایتان بگوییم؛ اختلالی که امروزه با نام اختلال هویت تجزیه ای نیز شناخته می شود. این افراد از دو یا چند شخصیت جداگانه برخوردارند که باعث می شود رفتارشان از زمانی به زمان دیگر تغییر کند.

معمولا یک شخصیت نسبت به سایر شخصیت ها غالب است و انتقال از یک شخصیت به شخصیت دیگر نیز در بیشتر اوقات به صورت ناگهانی انجام می شود.

تحقیقات نشان می دهد که تعداد مبتلایان به این اختلال در زنان 9 برابر مردان است. اما از کجا بدانیم که فردی به این اختلال دچار شده است یا نه؟ اختلال چند شخصیتی هم طبیعتا مثل سایر بیماری ها از نشانه‌ها و علائمی برخوردار است که با مشاهده آنها در شخصیت خود یا دیگران باید سریعا در صدد درمان اختلال برآمد.

در ادامه به برخی از علائم اختلال چند شخصیتی اشاره می کنیم. البته باید توجه داشت که مشاهده برخی از علائم زیر لزوما به معنای اختلال چند شخصیتی نبوده و برای تشخیص دقیق این امر باید از روانشناسان و مشاوران متخصص در این زمینه کمک بگیریم.  

علائم اختلال چند شخصیتی

برخی از علائم اختلال چند شخصیتی در بزرگسالان عبارتند از:

• گیجی
• فراموش کردن اطلاعات شخصی مهم
• احساس از دست دادن زمان
• تغییرات خلق و خو و افسردگی
• رفتار دور از شخصیت
• به یاد نداشتن بخش هایی از روز
• ضعف حافظه و فراموشی لحظه‌ای
• تغییرات قابل توجه در رفتار
• تضادهای شخصیتی و رفتاری
• توهمات شنیداری یا دیداری
• سردردها و عصبانیت های بی دلیل
• پیدا شدن کارت‌های شناسایی متفاوت در وسایل شخصی بیمار
• و …

البته نشانه های اختلال ممکن است در کودکان به شکل های دیگری بروز و ظهور یابد که برخی از آنها عبارتند از:

• اضطراب زیاد به هنگام به خاطر آوردن حوادث غم انگیز
• داشتن رؤیاها و خاطرات ناراحت کننده
• تغییر در وضعیت غذا و فعالیت های روزانه

دلیل اختلال چند شخصیتی چیست؟

برخی از افرادی که دچار این اختلال شده اند، در دوران کودکی از بهره‌کشی جسمی و جنسی رنج برده اند و متأسفانه بسیاری از آنها توسط نزدیکان و افراد مورد اعتماد آزار دیده اند. از سوی دیگر با توجه به اینکه اکثریت افراد چند شخصیتی را زنان تشکیل می دهند، می‌توان به عنوان یک فرضیه از احتمال ارتباط این اختلال با سوءاستفاده های جنسی در دوران کودکی سخن گفت.

اختلال چند شخصیتی می تواند با مشکلات روحی دیگری مانند اضطراب، احساس گناه، شرم و افسردگی نیز همراه شود.

درمان اختلال چند شخصیتی

از آنجایی که تغییرات شخصیتی فرد و رفتن از هویتی به هویت دیگر، روابط اجتماعی (دوستانه، خانوادگی، شغلی) او را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد،  درمان این افراد نیز با هدف یکی شدن تمام شخصیت ها و حذف شخصیت های اضافه صورت می پذیرد. در غیر این صورت  ممکن است شاهد اتفاقات تلخ و ناگواری در زندگی فرد بیمار باشیم؛ اتفاقاتی مانند درگیری و نزاع، رفتارهای مجرمانه و محکومیت به زندان یا حتی اقدام به خودکشی.

توجه داشته باشید که هرگونه برخورد غیر علمی و غیر منطقی با افراد دارای علائم اختلال چند شخصیتی می تواند مشکل را دو چندان کرده و عواقب بسیار خطرناکی را به دنبال داشته باشد. پس توصیه می کنیم قبل از حاد شدن بیماری، از مشاوران و روانشناسان کمک بگیرید تا روند درمان اختلال به نحو مطلوبی انجام شود. 

بسیاری از اختلال های شخصیتی مانند اختلال شخصیت وابسته ، اختلال شخصیتی مرزی و… وجود دارد که میتوانید در مورد آن ها از ما کمک بخواهید.

با ما در ارتباط باشید

چنانچه علائم اختلال چند شخصیتی را در خود یا نزدیکان خود دیدید، آن را کاملا جدی بگیرید. فرد مبتلا به اختلال چند شخصیتی باید هر چه سریع‌تر در صدد درمان خود باشد. در غیر این صورت ممکن است ناخواسته صدمات جبران ناپذیری را متوجه خود یا اطرافیان خود سازد. چنانچه در این زمینه نیازمند مشاوره هستید و یا سؤالات بی پاسخی دارید، با نوا مشاور تماس بگیرید.

• با افراد چند شخصیتی چگونه برخورد کنیم؟
• برای درمان افراد چند شخصیتی چه باید کرد؟
• آیا درمان افراد چند شخصیتی نیازمند بستری شدن آنهاست؟
• درمان دارویی برای افراد چند شخصیتی مناسب تر است یا روانکاوی و روان درمانی؟